Kartonnen dozen. Elk bedrijf, groot of klein, komt ermee in aanraking. Vaak worden ze enkel gebruikt voor transport en vervolgens in de container gegooid om gerecycleerd te worden. Maar hoe duurzaam is dat écht? En past dat binnen een circulaire economie? Ann Debeuf vertelt erover tijdens Empack in de Mechelse Nekkerhal op 22 en 23 oktober. Ze licht het project RERUN toe, een living lab met de steun van Vlaio, en hoe ze daarmee een verschil maken.
Ann is lector op de AP Hogeschool en nu ook onderzoeker bij project RERUN van de UCLL. Daarmee gaan ze op zoek naar herbestemming van papieren en kartonnen reststromen. Want: “Die kunnen perfect gerecycleerd worden, maar dat proces wordt veel rooskleuriger voorgesteld dan het is”, weet Ann.
Recyclage wordt misbruikt
Laten we beginnen met een misverstand de wereld uit te helpen: enkel inzetten op recyclage draagt niet bij tot een circulaire economie. “Het is eigenlijk de laatste stap in een proces van waarde zolang mogelijk behouden en vervolgens herbestemmen”, legt Ann uit. “Want recycleren kost heel veel water en energie, en de vezels in karton zijn na 2 à 5 recyclagebeurten te kort om te gebruiken.”
Die term wordt dus door sommige bedrijven misbruikt om duurzaam over te komen. Maar wie écht duurzaam tewerk gaat – en inzet op een circulaire economie – zorgt er in de eerste plaats voor dat producten zo lang mogelijk in omloop blijven. “Want de duurzaamste telefoon, is die je het langst kunt gebruiken zonder nieuwe grondstoffen aan te wenden om hem te herstellen, refurbishen of recycleren (in de mate van het mogelijke). En hetzelfde geldt voor kartonnen dozen.”
Tweedekansdozen
Dat is precies waar project RERUN over gaat. Er wordt onderzocht hoe wordt omgegaan met de reststromen van papier en karton, en welke interessant zijn om aan te pakken. “Momenteel hebben we twee pistes op het oog, waarvan ik eentje kom voorstellen op Empack.”
Dat is het project “tweedekansdozen” waarbij dozen, u raadt het al, een tweede en indien mogelijk zelfs derde, vierde, … kans krijgen alvorens ze gerecycleerd worden. “We mikken daarmee op de eenvoudige golfkartonnen dozen die massaal aanwezig zijn in kmo’s. Momenteel brengen we volop bruikbare stromen in kaart.”
Om die stroom vervolgens te verwerken en een nieuw leven te geven, wordt gekeken naar maatwerkbedrijven. “Die zitten vaak middenin kmo-zones, waar kartonnen dozen massaal in de container worden gegooid. We willen die stroom tot bij hen krijgen om te verwerken tot nieuwe bruikbare dozen, zonder recyclage.” Het enige wat verwacht wordt van deelnemende kmo’s is dat ze hun dozen op een propere manier opvouwen en bewaren voor ophaling. “Dat is ietsje meer werk, maar de vele kmo’s die we spraken vinden dat niet opwegen tegen de zonde van het weggooien.”
“We kregen al volop positieve reacties en willen in oktober de eerste cijfers kunnen voorleggen om het effect duidelijker te maken. In deze startfase moeten we zoveel mogelijk bekendheid generen en een goede reputatie opbouwen, alleen zo kunnen we meer kmo’s aanspreken en later ook bij de grote bedrijven aankloppen.”
Samen voor een betere wereld
Het lijken ‘maar’ kartonnen dozen, maar Ann wil het belang ervan toch niet minimaliseren. “Wat ons lukt met kartonnen dozen, lukt in de toekomst misschien met iets anders. Hoe meer maatregelen als deze we nemen, hoe beter we evolueren richting een circulaire economie. Ik hoop daarom vooral dat de lezing een inspiratie is voor anderen, dat niets onmogelijk is en dat je verre van naïef bent om iets te willen verbeteren in deze wereld”, sluit ze af.
Geïnteresseerd in hoe het project RERUN vorm krijgt? Ben je zelf een bedrijf dat met vragen zit over het verwerken van kartonnen dozen? Of heb je een andere vraag voor Ann? Kom dan langs tijdens de lezing op Empack, van 22 tot 23 oktober in de Nekkerhal, Mechelen.
Gratis registreren kan hier: https://register.visitcloud.com/survey/0lejfoc79a4bv.
